0

Biến thể đơn giản của Bayes smoothing (làm mượt Bayes)

🧠 Giải thích toán học

🎯 Mục tiêu:

Tính một tỷ lệ bán hàng đã được làm mượt để tránh các vấn đề do dữ liệu quá ít (ví dụ: mới bán 1 lần mà đã tính tỷ lệ là 100%).


📐 Công thức toán học:

Đây là Bayesian smoothing với prior cố định:

p^=s+αn+β\hat{p} = \frac{s + \alpha}{n + \beta}

Trong đó:

  • ss: số lượng bán được (bunsi)
  • nn: số lượng tồn kho (bunbo)
  • α\alpha: số lượng bán giả định (prior sales)
  • β\beta: số lượng tồn giả định (prior inventory)

📊 Ví dụ:

Giả sử:

Sản phẩm Bán được (s) Tồn kho (n) Tỷ lệ thực Sau smoothing
A 1 1 1.0 (100%) 1+11+10=2110.181\frac{1+1}{1+10} = \frac{2}{11} ≈ 0.181
B 10 50 0.2 10+150+10=11600.183\frac{10+1}{50+10} = \frac{11}{60} ≈ 0.183

→ Tỷ lệ được giảm nhẹ và ổn định hơn.


📌 Khi nào dùng phương pháp này?

  • Khi không muốn hoặc không thể tính trung bình toàn cục
  • Khi bạn có kinh nghiệm domain knowledge (biết rằng phân phối cần smoothing mức độ bao nhiêu)
  • Khi cần cách đơn giản, nhanh và ổn định hơn dynamic smoothing

🔁 So sánh với các phương pháp khác:

Phương pháp Công thức Ưu điểm Nhược điểm
Tỷ lệ thô (raw) s/ns/n Đơn giản Rất dễ nhiễu với dữ liệu nhỏ
Static smoothing (s+α)/(n+β)(s + α) / (n + β) Ổn định, dễ dùng Không thích ứng theo dữ liệu toàn cục
Dynamic smoothing Giống static nhưng α, β lấy từ avg toàn bộ Chính xác hơn Phức tạp hơn
Wilson Score Khoảng tin cậy thống kê Độ tin cậy cao Khó hiểu hơn

Nếu bạn cần đồ thị minh họa giống Wilson Score hoặc muốn so sánh static smoothing với dynamic, mình có thể vẽ thêm.


All rights reserved

Bình luận

Đang tải thêm bình luận...
Avatar
0
Viblo
Hãy đăng ký một tài khoản Viblo để nhận được nhiều bài viết thú vị hơn.
Đăng kí